„Sensoplastyka inspiracją dla rozwoju emocjonalnego ucznia”
Innowacja pedagogiczna o charakterze metodyczno – organizacyjnym
„Kształcenie – Przez – Sztukę,
może być szczególnie ważne nawet nie dlatego, że przysparza artystów,
ile że przysparza lepszych ludzi”
A.H. Maslow
Miejsce realizacji: Szkoła Podstawowa w Romanowie Dolnym
Data rozpoczęcia innowacji: 01. 10. 2017 rok
Data zakończenia innowacji: 30. 06. 2018 rok
Zakres innowacji: Innowacją jest objęta klasa – IIIA
Zajęcia prowadzone są dla uczniów 1 raz w miesiącu.
Cele innowacji:
· Stwarzanie szans na dotykanie różnorodnych substancji, poznawanie nowych faktur
i niespotykanych substancji.
· Eksperymentowanie z nowościami plastycznymi.
· Skoordynowane używanie obu rąk.
· Relaksacja fizyczna i psychiczna dziecka.
· Integracja grupy i zapewnienie każdemu poczucia bezpieczeństwa.
· Wspieranie rozwoju zmysłów.
· Rozwijanie twórczej kreatywności.
· Wiara we własne możliwości.
Celem zajęć Sensoplastyka jest budowanie twórczych, samodzielnych
i zrównoważonych osobowości, które będą maksymalnie przygotowane do wyzwań jakie stawia współczesna rzeczywistość. A przede wszystkim będą gotowe do osiągania sukcesów.
Uzasadnienie:
Innowacja dotyczy wspierania rozwoju kreatywności oraz twórczego myślenia. Poprzez kolorową stymulację wpływa na wiele aspektów rozwoju dzieci:
· Wspomaga budowanie ich świadomości ciała i przestrzeni,
· Dba o usprawnienia ruchowe.
· Wspiera rozwój zmysłów.
· Wpływa na rozwój mowy ( ośrodki w mózgu odpowiedzialne za mowę są usytuowane blisko ośrodków odpowiadających za małą motorykę – czyli pracę dłoni).
· Poprzez wspólne działania pogłębiamy nasz kontakt emocjonalny z dziećmi – budujemy w ten sposób ich poczucie bezpieczeństwa.
· Wspiera rozwój poznawczy – opisujemy elementy świata, pokazuje proces przemian substancji oraz związki przyczynowo – skutkowe.
W świecie przepełnionym mass mediami i urządzeniami elektronicznymi najnowszej generacji zanika potrzeba kontaktu i dialogu z drugim człowiekiem. Uczniowie wolą pisać do siebie wiadomości aniżeli rozmawiać “na żywo”. Zajęcia z sensoplastyki wychodzą naprzeciw takim zachowaniom. Pozwalają zapomnieć o otaczających nas przedmiotach i skupić się na samym sobie oraz na dialogu z drugim człowiekiem. Następstwem takich zachowań będzie wzmacnianie kontaktów międzyludzkich i umiejętności współpracy w grupie.
Sensoplastyka inspiracją dla rozwoju emocjonalnego ucznia to cykl zajęć mających na celu rozwijanie motoryki małej i dużej u dzieci z wykorzystaniem nowoczesnych środków plastycznych i elementów metod terapeutycznych. Sensoplastyka to polisensoryczna, multikolorowa, wielozapachowa przestrzeń możliwości. Sensoplastyka wpływa na stymulację wszystkich zmysłów węchu, wzroku, dotyku, smaku, oraz słuchu. To mnogość faktur, tekstur oraz cała paleta ekologicznych barw. Podstawą tych zajęć jest wykorzystanie sensoplastyki by pobudzać zmysł dotyku i czucie własnego ciała by posłużyć się ruchem jako narzędziem wspomagania rozwoju psychoruchowego dziecka.
Dzieci, które używają podstawowych mas plastycznych, jak plastelina czy masa solna będą chciały więcej doznań, natomiast dzieci niechętne do działania muszą zostać odpowiednio zmotywowane i zachęcone do ćwiczeń. Aktywność plastyczna daje dzieciom wiele satysfakcji, pozwala na eksperymentowanie, jest to swoista nauka przez zabawę. Obserwując dzieci na przestrzeni lat widzę z roku na rok słabszą sprawność manualną rąk i zborność ruchową ciała, co trzeba szybko i atrakcyjnie wesprzeć.
Mózg w każdym momencie musi sobie poradzić z mnóstwem informacji, jakie są odbierane przez zmysły. Taka integracja jest procesem neurobiologicznym, dzięki któremu wrażenia sensoryczne, czyli zmysłowe, płynące z otoczenia i własnego ciała mogą być użyte w celowym działaniu. To zmysły dostarczają informacji z całego ciała i otoczenia wokół nas. Mózg rejestruje, segreguje i przetwarza informacje otrzymywane ze zmysłów. Jeśli prawidłowo integruje informacje, stanowią one doświadczenia, będące podstawą procesu uczenia się. Prawidłowe funkcjonowanie dziecka, jego rozwój psychoruchowy jest zależne od rozwoju procesów integracji systemów zmysłowych.
Dlatego tak ważne jest stwarzanie różnych doświadczeń, aby dziecko poznawało siebie i swoje możliwości w działaniu. Pracując z dziećmi dobrze jest łączyć stymulacje motoryki małej ze zmysłem dotyku i czuciem samego siebie. Uważam, że jest to najważniejsze w pracy z uczniami. Zbyt często skupiamy się na celu, jakim jest wykonanie zadania (np.: praca plastyczna), a nie na samym poznaniu różnych materiałów i ich wykorzystaniu przez dziecko, jak również eksperymentowaniu, które przynosi mu wiele przyjemności.
Przebieg innowacji:
Podczas zajęć Sensoplastyka wykorzystywane materiały plastyczne, które uczestnicy samodzielnie przygotowują są wyłącznie z produktów spożywczych takich jak mąka, olej, woda, barwniki spożywcze, przyprawy, aromaty, kasze, nasiona, makarony. Dzięki temu mamy pewność, że użyte materiały są bezpieczne dla dzieci. Dzieci mają okazję obserwować np. jak materiał, który jest suchy i sypki zmienia się w mokry i kleisty, a następnie w miękki i stały. Nabywają w ten sposób wiedzę na temat związków przyczynowo – skutkowych. Poznają sposoby przemiany jednych rzeczy w drugie i jednocześnie trenują kompetencję elastyczności i przystosowania się do zmian.
Sensoplastyka opiera się także na wykorzystywaniu technik arteterapeutycznych, sprzyja relaksacji.
Dziecko usprawnia funkcje psychoruchowe, rozwija zachowania społeczne i uczy się kontrolowania własnych zachowań. Dzieci mają możliwość współdziałania w grupie, integracji z innymi osobami, a dzięki radosnej zabawie doznają wielu pozytywnych emocji, poznają siebie, swoje ciało i własne możliwości. W trakcie zajęć nie ma przymusu ani rywalizacji. Wszystkie ćwiczenia wykonywane są naturalnie, spokojnie i dobrowolnie. Nikt nie jest negatywnie oceniany.
Autorka i realizatorka innowacji Dorota Brzeźniak
